Yaklaşık bir ay önce Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), sokağa çıkma yasaklarıyla ilgili kapsamlı bir rapor yayınladı. Rapor, gündem yoğunluğu ve 10 günlük bayram tatili nedeniyle neredeyse hiç konuşulmadı.

Süresiz ve gün boyu sokağa çıkma yasağının ilk ilan ediliş tarihi olarak 16 Ağustos 2015 olduğu belirtilen raporda, günümüze kadar devam eden 2 yıllık süreçte, toplam 11 il ve 45 ilçede 252 süresiz ve gün boyu sokağa çıkma yasağı ilan edildiği belirtildi.

Raporda, Diyarbakır’ın merkez Sur ilçesinin Cevatpaşa, Fatihpaşa, Dabanoğlu, Hasırlı, Cemal Yılmaz ve Savaş mahallelerinde, 28 Kasım 2015 tarihinde ilan edilen sokağa çıkma yasağının halen devam ettiğinin altı çizilerek, bunun dünya tarihinin en uzun süreli yasağı olduğu kaydedildi. Raporda, Uluslararası Af Örgütü’nün raporuna da atıfta bulunularak, 40 bin kişinin Sur’dan göç ettiği ifade edildi.

Barış sürecinin sona ermesiyle başlayan tüm bu olup-bitenleri, benim gibi Diyarbakırlıların tamamı bire bir yaşadı-gördü. Gerek Sur’daki, gerekse diğer yerlerdeki yasaklarda onlarca insan yaşamını yitirdi, milyarlarca lira maddi zarar meydana geldi, söz konusu yerlerde ticaret neredeyse sıfır noktalara kadar indi ve halende toparlanamadı.

TİHV’nın raporunun ardından, geçtiğimiz günlerde merkezi Diyarbakır’da bulunan Dicle Toplumsal Araştırmalar Merkezi’de (DİTAM) Kanada Büyükelçiliği'nin desteklediği ‘Diyarbakır İli Sur İlçesinde Yerinden Edilen Ailelerin Temel Haklara ve Kamu Hizmetlerine Erişimi’ projesini düzenlediği bir basın toplantısıyla kamuoyuna açıkladı.

İyi bir sivil toplumcu olan Mehmet Kaya’nın Başkanlığını yaptığı DİTAM, daha öncede Avrupa Birliği tarafından desteklenen ‘Eşitlikçi ve Çoğulcu Demokrasi Ağı’ projesi gibi çok önemli projeleri Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinin neredeyse tamamına yaymıştı.

DİTAM Başkanı Kaya, projenin tanıtım toplantısında, ‘Gerçekten çok insanımızı kaybetmekle birlikte yalnızca Sur’da değil, bölgenin hemen yer yerinde bu tür çatışmalar oldu fakat biz canlı olarak burada yaşadık. Kent tamamen kilitlendi, bunun yanı sıra 6 bine yakın aile Sur’dan göç etmek zorunda kaldı. Burada yaklaşık 500 aileye ulaşıldı, 500 aileden veriler toplandı. 500 ailenin ihtiyaçları belirlendi, mevcut durumları tespit edildi. Bunların ihtiyaçları doğrultusunda başvurmaları gereken kamu kurumları, eğer bir hak ihlalleri yaşamışsa baro gibi İHD gibi STK’lara başvurma yöntemleri kendilerine anlatıldı’ dedi. Bu arada Mehmet Kaya'nın ekibini de unutmamak lazım. Gerçekten hepsi bu konularda gerçek birer profesyonel...

Hem TİHV’in raporu, hem de DİTAM’ın projesi, Sur ve diğer yerlerde yaşananların ne kadar ağır sonuçları olduğunu bir kez daha ortaya koydu. Keşke Sur, böylesi bir olayla dünya rekoru kırmasaydı.

Sevgiyle kalın.