Turizm gelirleri bu alanda potansiyel olan ülkelerin en önemli gelir kaynaklarının başında, hatta ilk sırasında yer almaktadır. Bu durumdaki ülkeler, söz konusu gelirlerini korumak ve de mümkünse daha yukarılara çekebilmek için tüm imkanlarını seferber etmektedirler.
Klasik değimle üç tarafı denizlerle kaplı Türkiye’nin doğusundan batısına, güneyinden kuzeyine neredeyse her kenti, her ilçesi hatta köyleri bile tarih, kültür, kum, güneş kısacası bir turistin isteyebileceği her şeye sahip bir coğrafyadadır. Durum böyle olunca da özellikle 2000’li yılların başından itibaren turizmde yakalanan grafik, hep yükseliş trendini sürdürdü ve bu alanda milyonlarca insan ekmek yedi.
Hani bir slogan vardır, ‘turist ve turizm huzur ister’ diye… Gerçekten de öyle. Turistin birinci önceliği korkmadan, endişelenmeden daha çok yer gezmek, daha çok yer görmektir. Turizmdeki grafiğin yükselişe geçtiği dönemlerde bunlar vardı. Ancak, 2015’den bu yana kırsalın dışında şehirlerde, ilçelerde başlayan çatışmalı süreç, art arda patlayan bombalar, turistin aradığı huzuru bırakmayınca, turizminde geriye doğru gidişi hızlandı. Bunda Suriye’de yaşanan iç savaş ile dış siyasette yaşanan gerilim politikalarının tetikleyici rolünü unutmamak gerekir.
Turizmdeki bu gerileme batıyı elbette ki çok etkiledi. Ama en büyük etkiyi kanımca zaten ülkenin en yoksul, işsizliğin en yüksek, yatırımların en az ve göçün en yoğun olduğu bölgemizi daha da derinden etkiledi. Bu düşüş Diyarbakır’da, Urfa’da, Van’da, Mardin’de ve diğer kentlerde var olan işsiz sayısının tırmanmasına, turizmle ilgili birçok işyerinin kapısına kilit vurmasına neden oldu.
Bunu görmek için Diyarbakır İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün verilerine bir bakmak yeterli olacak sanırım. 2014’te kentteki otellerdeki konaklayan sayısı 258 bindi. Bunlardan 27 bin 800’ü yabancı uyruklu turistti. Bu rakam 2015’te 221 bine, yabancı turist sayısı 21 bin 600 dolayına geriledi. Geçen yıl ise, rakamlar resmen dibi gördü. Otellerdeki geceleme sayısı 41 bine, yabancı turist sayısı ise 972’ye düştü.
Geçtiğimiz günlerde Almanya’da, Berlin Uluslararası Turizm Borsası Fuarı'na katılan Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu üyeleri ile Türkiye Seyahat Acentaları Birliği Diyarbakır Bölgesi Yürütme Kurulu Başkanı, Türk-Alman İşadamları Birliği Başkanı’nı ziyaretinde Diyarbakır’daki turizmin son halini ‘dibe vurmakla’ açıklamıştı.
Turizmin yeniden ayağı kalkması için, ülkenin ve bölgenin ‘çözüm süreçlerinde’ yaşanan huzur ve güvenli ortama dönmesi öncelikli olmalıdır. Bunun yanı sıra yeni çalışmalar yapılarak, özellikle bölgenin turlara dahil edilmesi sağlanmalı, bu alanda yatırım yapanlar desteklenmelidir.
Sanırım ilk adımı, Diyarbakır Valiliği’nin öncülüğünde, Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Diyarbakır Bölge Yürütme Kurulu attı. Mehmet Akyıl Başkanlığı'nda hazırlanan program kapsamında Türkiye’nin önde gelen 40 tur operatörü, TÜRSAB Yönetim Kurulu Başkanı Başaran Ulusoy başkanlığında Diyarbakır’a geldi.
Diyarbakır’da tarihi ve turistik yerleri gezen tur operatörleri, kente hayran kaldıklarını söylediler ve Diyarbakır’ın yeniden GAP turlarına dahil edilmesi gerektiğini ve bu yönde çalışmaları olacağını söyleyip eklediler, Diyarbakır’ın huzur içinde olduğunu ve güvenlik sorunu görmediklerini ifade ettiler.
Ha bu tek başına dibe vurmuş turizmi yeniden ayağı kaldırmaya yeterli olur mu? Elbette ki hayır, ama sürekli girişimlerde bulunularak, sabırla çalışmalar sürdürülmeli ve ilk etapta daha önce yakalanan seviye yakalanmalı, daha sonra üstüne koyarak yol alınmalıdır. Fakat turizmin dibe vurmasına neden olan politikaları yaratan yöneticilerin, yeniden turizmde parlak günlerin yaşandığı dönemlerdeki ortamı sağlamaları gerekir.
Sevgiyle kalın.
