‘Allah kimseyi açlıkla terbiye etmesin’ diye çok güzel bir söz vardır. Bu söz açlığın ne denli zor olduğunu anlatır ve olanların şükretmesini, kıymetini bilmesini, paylaşmasını ve savurgan olmamasını ifade eder. Fakat gerçekte durum böyle mi? Maalesef böyle diyemiyoruz. İnsanoğlu teknolojinin gelişmesi ve insan ilişkilerinin zayıflamasıyla bu değerleri neredeyse tamamen kaybetmiş durumda…
Birkaç gün önce Birleşmiş Milletler paylaştığı rapor ile insanoğlunun hakim olduğu Dünya’nın ne hale geldiğini tüm çıplaklığıyla ortaya koydu. Amma velakin Dünya’nın büyük bir bölümüne hakim olan, sömüren ve paraya doymayan güçler, kasalarını doldurmakla o kadar çok meşguldüler ki, söz konusu raporu ne duydular, nede duyulmasını istediler.
Birleşmiş Milletler (BM), Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu, BM Çocuk Fonu (UNICEF), Dünya Gıda Programı ve Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) katkılarıyla hazırlanan 2018 Dünya’da Gıda Güvenliği ve Beslenme Durumu Raporu’nda çok önemli tespitler var.
Rapor da, 2016 yılında dünyada 815 milyon dolayında olan aç insan sayısının, 2017’de 821 milyona ulaştığı açıklandı. Bu durumdan en çok çocukların etkilendiği, yeterli gıdaya ulaşamadığı için çocukların gelişime gösteremediği kaydedilen raporda, özellikle, Güney Amerika ve Afrika’nın birçok bölgesinde durumun her geçen gün daha kötüye gittiği, Asya’da da sağlıklı beslenme oranının önemli ölçüde gerilediği vurgulandı.
Dünyada açlık çeken insanların sayısındaki artışın yanı sıra yetişkinlerde obezite oranlarının da hızla arttığının altı çizilen raporda, bunun da madalyonun diğer bir yüzü olduğuna vurgu yapıldı.
Dünyanın bir parçası olan ülkemizde durumun nasıl olduğuna baktığımızda hiç de iç açıcı bir tabloyla karşılaşmıyoruz. Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu Başkanı Şemsi Kopuz’un 15 Mart 2018 Dünya Tüketiciler Günü nedeniyle yaptığı açıklamadan bazı alıntılar yapmamız acı gerçeği ortaya koyuyor.
Kopuz, Türkiye'de israfın yılda 214 milyar liraya ulaştığını belirterek, ‘Ülkemizde her yıl üretilen 49 milyon ton meyve ve sebzenin yüzde 25 ila 40'ı sofraya gelmeden üretim, dağıtım ya da tüketim aşamasında israf ediliyor. En iyimser tahminle kayıp miktarı yaklaşık 12 milyon ton. Bu miktar, yıllık yaş sebze-meyve ihracatımızın yaklaşık 4 katına karşılık geliyor. Sebze meyvede 100 milyar liralık ticarete konu olan ürünün, en az 25 milyar liralık bölümünü çöpe atıyoruz. Türkiye’de bir başka önemli israf da ekmekte yaşanıyor. Ülkemizde günde 4 milyon 900 bin, yılda 1 milyar 700 milyon ekmek çöpe atılıyor’ demişti.
Medya takip ve raporlama ajansı PRNet’in Dünya Sağlık Örgütü 2018 Avrupa Sağlık Raporu verilerinden ve medya yansımalarından derlediği bilgiye göre ise, Türkiye Avrupa’nın en obez ülkesi olarak kayıtlara geçmiş. Böylelikle Türkiye’nin yüzde 32’sinin obez olduğu anlaşıldı. Türkiye’yi yüzde 28,9 ile Malta ikinci sıradan takip ederken, üçüncü sırada yüzde 27,8 ile İngiltere yer aldı.
Yapılan bir başka araştırmaya göre de, Dünya’da üretilen gıdanın üçte biri yani 1 milyar 300 milyon ton gıda israf ediliyor. Bir başka gerçek ise, her yıl zengin ülkelerdeki tüketiciler, 222 milyon ton gıdayı tüketmiyor, çöpe atıyor. İsrafların yüzde 42’si evlerden, yüzde 39’u gıda üreticilerinden, yüzde 5’i perakendecilerden ve yüzde 14’ünün ise yemek fabrikalarından kaynaklanıyor.
Noktayı yine Birleşmiş Milletlerin Raporu’ndaki önemli tespitlerle koyalım. Rapor da, yetersiz beslenen insanların sayısı, aşırı iklim değişikliklerine maruz kalan ülkelerde daha yüksek olma eğiliminde olduğuna vurgu yapılarak, yağış ve sıcaklık değişkenliğine çok duyarlı olan tarım sistemlerine bağlı olarak, nüfusun yüksek bir oranı ile birleştiğinde, yetersiz beslenme daha da yükseleceği bilgisine yer veriliyor.
Tüm bu fotoğrafa baktığımızda bir yanda açlık ve sefalet, bir yanda ise bolluk ve israf görüyoruz. Açlık ve israfın olmadığı bir Dünya temennisiyle…
Sevgiyle kalın.
