Mehmet Toprak-Urfa Çağdaş/
İşte HDP Şanlıurfa Milletvekili Ayşe Sürücü’nün TBMM’ye verdiği soru önergesi;
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI'NA
Türkiye’de ekonomik kriz derinleşirken, işçilik yaptırılan çocuklar, ağır bir sömürge çarkının içinde tüm haklarından uzakta, hiçbir gelişim ve eğitimlerini tamamlayamamış bir şekilde son derece ağır şartlarda çalıştırılmaktadır.Özellikle pandemi ile birlikte okullarında kapanmasıyla, EBA ya erişim en az olduğu Şanlıurfa gibi kentlerde çocuk işçiliği daha da artmış durumdadır. Bu noktada, gerekli önemlerin alınması amacıyla Anayasa’nın 98’inci, İçtüzüğün 104. ve 105. maddeleri göre Meclis Araştırması açılmasını arz ederiz.
Ayşe Sürücü-Şanlıurfa Milletvekili
GEREKÇE
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)’nün açıkladığı verilere göre dünya genelinde 5-14 yaşları arasında 152 milyon çocuk işçi, yaş aralığı 17 yaşa kadar genişletildiğinde ise 170 milyona yakın çocuk işçi bulunuyor. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF)’na göre ise dünya üzerinde her 10 çocuktan 1’i çalışıyor; bunların yarıya yakını ise tehlikeli çalışma koşullarıyla karşı karşıya bulunuyor.
Türkiye’de de durum küresel ölçekle karşılaştırıldığında daha iç açıcı değildir. Resmi olmayan rakamlara göre 2 milyon çocuk işçinin olduğu tahmin edildiği Türkiye’de, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin 2019 İş Cinayetleri Raporuna göre, 14 yaş ve altı en az 29 çocuk işçi; 15-17 yaş arası en az 38 çocuk işçi hayatını kaybetmiştir.
Çocuk haklarını askı da ’’tutan ’’çocuk işçiliği’’ derin bir toplumsal sorundur. Eğitiminden, uykusundan, oyunlarından uzakta ağır şartlarda kayıt dışı bir şekilde sanayi, tarım, katı atık tesisleri gibi çocukların bulunmaması gereken tehlikeli alanlarda, bir de işçi olarak çalıştırılan 2 milyon civarında çocuk işçi bulunmaktadır. Çocuk işçiliği, çalışma yaşamının önemli sorunları olan güvencesizlik ve kayıt dışı çalışmayla bir araya gelmekle birlikte çocukların eğitim hakkının da bir engelleyicisidir.
Pandemi sürecinde derinleşen yoksulluğun bir sonucu olarak EBA adlı uzak eğitim sistemine de erişemeyen yüzbinlerce çocuk çalışma alanlarına kanalize edildi. Hükümetin bu noktada kapsayıcı ve çözüm odaklı hiç bir çalışması olmadığı gibi EBA’ya bağlanmada son sırada olan fakat genç nüfus oranında ise ülkede 1. sırada olan Şanlıurfa bu konuda verilebilecek en çarpıcı örneklemdir.
Mevsimlik tarım işçiliği, oto ve ağır sanayi gibi alanlarda her açıdan istismar edilen, sömürülen milyonları aşan çocuk işler noktasında TBMM ciddi bir adım atmalıdır. Çocuk işçiliğinin son bulması için konuya ilişkin tedbirlerin alınması, çocuk işçilerin eğitim hayatına devam ettirilerek fizikksel ve bilişsel gelşimlerinin sağlıkla ilerlemesi için gerekli sosyal desteklerin sağlanması ve tüm unsurların tespiti için nitelikli kurullarında bulanacağı bir meclis araştırma komisyonu kurulması büyük önem arz etmektedir.
